Import uslug

Podatek od towarów i usług jako podatek opodatkowujący konsumpcję powinien co do zasady obciążać usługę w miejscu jej konsumpcji, które wielokrotnie nie pokrywa się z miejscem faktycznego wykonania usługi.

Miejsce opodatkowania

Miejsce opodatkowania usług transgranicznych często budzi wątpliwości, ze względu na trudność ustalenia, w którym kraju dana usługa jest wykonywana, zwłaszcza gdy dla jej wykonania konieczne jest działanie w wielu krajach.

Ustawą z dnia 23 października 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 195, poz. 1504) dokonano od 1 stycznia 2010 r. zmiany w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz. 535, ze zm.), których celem było implementowanie zmian wprowadzonych przez dyrektywę 2006/112/WE dyrektywą Rady 2008/8/WE  dnia 12 lutego 2008 r. dotyczących miejsca świadczenia usług. Celem tych zmian była modyfikacja ogólnej zasady dotyczącej miejsca świadczenia usług w transakcjach między podatnikami VAT z miejsca siedziby usługodawcy na miejsce siedziby usługobiorcy.

Oznacza to, że podatek powinien być rozliczany przez nabywcę w ramach tzw. mechanizmu reserve charge (mechanizm odwrotnego obciążenia, czyli samonaliczenia podatku należnego z możliwością jego odliczenia). W konsekwencji usługi nie powinny być obciążane podatkiem w kraju świadczącego usługę, zaś nabywca sam naliczy i odliczy podatek od wartości dodanej. Kontrolę prawidłowości rozliczania przez usługobiorców usług świadczonych w ramach Wspólnoty będzie wspierać obowiązek ujmowania tych transakcji w  informacjach podsumowujących.

Wprowadzone zmiany zlikwidowały konieczność ubiegania się usługobiorcy w państwie usługodawcy o zwrot zapłaconego podatku.

Stosownie do powyższego wprowadzony zapis w art. 28b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług określa generalną zasadę wskazującą, że miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n. Natomiast w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba lub stałe miejsce zamieszkania, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności. Oznacza to, że opodatkowanie podatkiem od wartości dodanej wyświadczonej usługi następuje w miejscu faktycznego jej wykorzystania, tzn. konsumpcji przez odbiorcę.

Podkreślić należy, że wskazane uregulowania dotyczą usług świadczonych na rzecz podatników podatku od towarów i usług, których dla potrzeb tego rodzaju transakcji zdefiniowano w art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z zapisem art. 28b ust. 4 analizowanej ustawy w przypadku świadczenia usług na rzecz podatników, gdy usługi te przeznaczone są na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych lub członków stowarzyszenia, do określenia miejsca świadczenia stosuje się odpowiednio przepisy art. 28c, czyli miejscem świadczenia jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania.

W związku z tym na usługodawców nałożone zostały dodatkowe obowiązki weryfikujące usługobiorców. Decydującym w tym względzie jest numer identyfikacyjny – VAT UE w przypadku kraju unijnego lub inny numer o podobnym charakterze w przypadku kraju trzeciego. Usługodawca jest zobligowany do jego weryfikacji pod względem rzetelności, korzystając z systemu VIES.

Pojęcie importu usług

W art. 2 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług zdefiniowano pojęcie importu usług jako świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca usług zdefiniowany w art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne; będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalnosci na terytorium naszego kraju.

Jako imoprt usług rozumie się usługi spełniające łącznie wymienione niżej warunki:

1. miejscem świwdaczenia usługi jest terytorium naszego kraju (stosownie do ureguowań art. 28b – 28n ustawy o podatku od towarów i usług),
2. usługodawcą jest podatnik nieposiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalnosci na terytorium naszego kraju (zlokalizowany na trenie UE lub poza nią), usługodawca może posiadać stałe miejsce na ternie kraju, przy czym to stałe miejsce prowadzenia działalności lub inne miejsca działalnosci uslugodawcy na terytorium kraju, nie uczestniczy w realizowanych usługach na rzecz usługobiorcy (art. 17 ust. 1a u.p.t.u.),  
3. usługobiorcą jest osoba prawna, jednostka organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczna mająca siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu na terytorium naszego kraju, będąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ustawy, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28 b, również osoba prawna nie będąca takim podatnikiem, zarejestrowana jako podatik VAT UE, zgodnie z art. 97 ustawy (art. 17 ust. 3 u.p.t.u.).

W odróżnieniu do obrotu towarowego, gdzie ustawa oddzielnie reguluje transakcje wewnątrzwspólnotowe (WNT, WDT) oraz transakcje z krajami trzecimi (import, eksport), w przypadku usług świadczonych przez podatników z Unii oraz spoza jej terytorium na rzecz krajowych usługobiorców definiowany jest import usług jeżeli zgodnie z przepisami ustawy miejscem opodatkowania tych usług jest Polska.

Reasumując import usług ma zatem miejsce w przypadku, gdy krajem świadczenia usługi podmiotu zagranicznego jest Polska, usługa jest wykonywana na rzecz podatnika zdefiniowanego w art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług, zaś miejsce jej świadczenia (opodatkowania) określane jest w oparciu o art. 28b tej ustawy.

W przypadku, gdy usługę krajowemu podatnikowi podatku od towarów i usług świadczy posiadający stałe miejsce prowadzenia działalności na terytorium Polski – oddział podanika zagranicznego, jest on zobowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonanej usługi na zasadach ogólnych, zaś krajowy odbiorca usług nie jest podatnikiem z tytułu improtu usług. Jednakże należy zwrócić uwagę jeżeli to stałe miejsce prowadzenia działalności zagranicznego usługodawcy lub inne jego miejsce prowadzenia działalności na na terytorium kraju nie uczestniczy w dokonywanych usługach na rzecz krajowego usługobiorcy, jest on zobowiązanych do rozpoznania imprtu usług i ich opodatkowania zgodnie z mechanizmem odwrotnego obciążenia.

Nie ma w takim przypadku znaczenia czy usługa jest fizycznie wykonywana na terytorium Polski, czy też poza nim, o ile miejscem świadczenia (opodatkowania) tej usługi jest Polska, a odbiorcą usługi jest krajowy podatnik. Nie ma również naczenia, czy należność za wykonaną usługę uiszczona przez usługobiorcę oraz w jakiej formie nastąpiło jej rozliczenia. Oczywiście istotny jest rodzaj świadczonej usługi gdyż wpływa to na jej opodatkowanie wedlug właściwej stawki podatku od towarów i usług.

Z tytułu importu usług opdatkowaniu podlegają również podatnicy, którzy są zwonieni podmiotowo z podatku od towarów i usług z uwgi na nieprzekroczenie wielkości obrotów, stosownie do uregulowania art. 113 ust. 13 ustawy o podatku VAT, zwolnienień o których mowa  w art. 113 ust. 1 i ust. 9 nie stosuje się m.in. do importu usług. Natomisat w przypadku gdy usługobiorcą podatnika zagranicznego będzie osoba niebędąca podatnikiem od towarów i usług to zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług nie staje się ona podatnikiem z tytułu importu usług.

Stoswnie do uregulowania art. 17 ust. 3a ustawy o podatku od towarów i usług przepisu ust. 1 pkt 4 nie stosuje się do świadczenia przez podmiot zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 usług, do których ma zastosowanie art. 28e.

Moment powstania obowiązku podatkowego

Stosownie do zapisów art. 19 ust. 19 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu usług stosuje się odpowiednio przepisy ust. 1, 4, 5, 11, ust. 13 pkt 1 lit. b i c, pkt 2, 4 i 7-9 oraz ust. 14-16, z zastrzeżeniem ust. 19a i 19b tego artykułu. Ze wskazanego unormowania wynika, że obowiązek podatkowy u usługobiorcy usług z importu powstaje wówczas, gdy zachodzą zdarzenia, które u usługodawcy, gdyby był podatnikiem – skutkowałyby powstaniem obowiązku podatkowego.

Wyjątkiem od przedstawionej reguły jest uregulowanie zawarte w art. 19 ust. 19a i 19b, dotyczące usług stanowiących import usług, do których stosuje się art. 28b ustawy, kiedy to podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia podatku jest zawsze usługobiorca. Co do zasady obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi, z tym że:

1. usługi, dla których, w związku z ich świadczeniem, ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonane z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności, do momentu zakończenia świadczenia tych usług,
2. usługi świadczone w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których, w związku z ich świadczeniem, w danym roku nie upływają terminy rozliczeń lub płatności, uznaje się za wykonane z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tych usług.

Rokiem podatkowym dla podatku od towarów i usług jest rok kalendarzowy (art. 11 Ordynacji podatkowej).

Jeżeli przed wykonaniem usługi usługobiorca zapłaci usługodawcy część należności, w szczególności; przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą  dokonania zapłaty w tej części (art. 19 ust. 11 u.p.t.u.).

Podstawa opodatkowania

Zasadą w podatku od towarów i usług jest, że podatkowi temu podlegają dostawa towarów oraz świadczenie usług o charakterze odpłatnym. Jednakże ustawodawca w art. 8 ust. 2 ustawy określił przypadki, kiedy usługi o charakterze nieodpłatnym uznaje się za podlegające opodatkowaniu świadczenie usług. W przepisie tym nie wskazano, że opodatkowaniu podlega import usług świadczonych nieodpłatnie przez podatnika zagranicznego na rzecz krajowego ich odbiorcy.

Zgodnie z art. 29 ust. 17 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania w imporcie usług jest kwota, którą usługobiorca jest obowiązany zapłacić, z wyjątkiem przypadku gdy wartość usługi została wliczona do podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów zgodnie z art. 31 ust. 2 pkt 2 lub wartość usługi - na podstawie odrębnych przepisów - zwiększa wartość celną importowanego towaru.

Zasadą zatem jest, że podstawę opodatkowania w imporcie usług stanowi kwota należna usługodawcy z tytułu wykonania usługi, czyli kwota, którą usługobiorca jest obowiązany zapłacić usługodawcy. Podstawa do opodatkowanie nie obejmuje więc otrzymanej przez usługobiorcę na poczet świadczonej usługi; dotacji, subwencji i innej dopłaty o podobnym charakterze. Ze świadczeń tych usługobiorca może uregulować kwotę należności, lecz nie powiększają one kwoty do opodatkowania.

W przypadku usług, dla których, z związku z ich świadczeniem, ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonane, a więc podlegające opodatkowaniu z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności, do momentu zakończenia świadczenia tych usług (art. 19 ust. 19a pkt 1 u.p.t.u.). Podstawę opodatkowania tych usług wyznaczać będą kwoty poszczególnych należności.

Natomiast w przypadku usług świadczonych w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których, w związku z ich świadczeniem, w danym roku nie upływają terminy rozliczeń lub płatności, uznaje się za wykonane a więc podlegające opodatkowaniu z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tych usług (art. 19 ust. 19a pkt 2 u.p.t.u.). W tym przypadku podstawę opodatkowania stanowić będzie kwota należna usługodawcy na okres roku podatkowego. Nakłada to na usługobiorcę obowiązek prawidłowego oszacowania wielkości należności za okres roczny, w stosunku do wartości całego świadczenia, o ile w umowie ta wartość nie została jasno określona.

W przypadku gdy przed wykonaniem usługi usługobiorca zapłaci usługodawcy część należności, w szczególności; przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą  dokonania zapłaty w tej części, podstawę opodatkowania stanowi wówczas kwota przekazanych należności.

Od ustalonych wartości stanowiących podstawę opodatkowania z tytułu importu usług usługobiorca nalicza należny podatek od towarów i usług i wykazuje go deklaracji podatkowej sporządzonej dla danego okresu powstania obowiązku podatkowego. Jednocześnie w tym samym okresie, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym, albo w jednym z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych – wyliczona kwota podatku należnego stanowi podatek naliczony do odliczenia, zgodnie z uregulowaniem zawartym w art. 86 ust. 2 pkt 4 oraz w ust. 10 pkt 2 i ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług. Usługobiorca winien określić kwotę podatku od kwoty należnej usługodawcy, stosując do niej stawkę podatku właściwą dla tej usługi w Polsce.

Zgodnie z art. 86 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w art. 86 ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może ona obniżyć kwotę podatku należnego prze dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym nastąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

Ustawa o podatku od toawarów i usług nie zawiera postanowień dotyczących późniejszych zmniejszeń kwot należnych z tytułu udzielenia rabatu. Jeżeli usługobiorca w takim przypadku zmniejszy podstawę do opodatkowania o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i ujmie to w deklaracji, pomniejszając podatek należny, to o tę samą kwotę winien zmniejszyć podatek naliczony z tego tytułu.  

Wyłączenia z podstawy opodatkowania

Podstawę opodatkowania w imporcie usług pomniejsza kwota stanowiąca wartość usługi, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów - zwiększa ona wartość celną importowanego towaru. Zgodnie z art. 29 Wspólnotowego Kodeksu Celnego wartością celną przywożonego towaru jest wartość transakcyjna, to znaczy cena faktycznie zapłacona lub należna za towary wtedy jeżeli zostały one sprzedane w celu wywozu na obszar celny Wspólnoty. Uregulowanie art. 32 tego Kodeksu stanowi, że w celu kreślenia wartości celnej z zastosowaniem art. 29, do ceny faktycznie zapłaconej lub należnej za przywożone towary dodaje się m.in.:

1. prowizje i koszty pośrednictwa, za wyjątkiem prowizji od zakupu, do wysokości w jakiej zostały one poniesione przez kupującego, lecz nieujęte w cenie fatycznie zapłaconej lub należnej za towary,
2. określoną w odpowiednie proporcji wartość wymienionych poniżej usług, dostarczanych bezpośrednio lub pośrednio przez kupującego bezpłatnie lub po obniżonej cenie do użytku związanego z produkcją i sprzedażą przywożonych towarów na wywóz, w zakresie, w jakim taka wartość nie została ujęta w cenie faktycznie zapłaconej lub należnej:

• prac inżynieryjnych, prac badawczych, artystycznych i projektowych, oraz planów i szkiców wykonanych poza Wspólnotą i niezbędnych do produkcji przywożonych towarów,
• honoraria, tantiemy autorskie i opłaty licencyjne, dotyczące towarów dla których ustalana jest wartość celna, które musi opłacić kupujący, zarówno bezpośrednio jak i pośrednio, jako warunek sprzedaży wymienianych towarów, o ile opłaty te nie są ujęte w cenie faktycznie zapłaconej lub należnej,
•  koszty transportu i ubezpieczenia przywożonych towarów oraz
• opłaty załadunkowe i manipulacyjne związane z transportem przywożonych towarów do miejsca wprowadzenia na obszar celny Wspólnoty.

W przypadku gdy wartość usługi została wliczona do podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów usługa ta nie podlega opodatkowaniu w imporcie usług. Zgodnie z art. 31 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług podstawą opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów jest kwota, jaką nabywający jest obowiązany zapłacić, obejmuje ona również wydatki dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu oraz ubezpieczenia, pobierane przez dostawcę od podmiotu dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia. Zatem w przypadkach, powyżej wymienionych usług, które są świadczone przez podatnika zagranicznego w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, i których wartość zwiększa podstawę opodatkowania z tytuł WNT usługobiorca tych usług nie jest zobligowany do określania podatku z tytułu ich importu, gdy już zostały opodatkowane podatkiem od towarów i usług w ramach WNT.

Wycena faktur wystawionych w walutach obcych

Przepisy art. 31a ustawy o podatku od towarów i usług, jednoznacznie określają sposób przeliczenia na złote kwoty faktur wystawionych w walutach obcych. Należy zwrócić uwagę, że dla prawidłowego określenia kwoty należnego podatku od towarów i usług ważne jest prawidłowe określenie momentu obowiązku podatkowego.

W przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. W przypadku zaś, gdy zgodnie z przepisami ustawy lub przepisami wykonawczymi do ustawy podatnik może wystawić fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego i wystawi ją w przewidzianym przepisami terminie, a kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej na tej fakturze, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury.

Obowiązki dokumentacyjne

Polski usługobiorca dla usług świadczonych przez usługodawcę z innego państwa winien przeprowadzić niżej wymienione czynności wynikające z obowiązujących przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

1. Rozpoznać obowiązek podatkowy wynikający z art. 19 ust. 19 ustawy.

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usług. Dla dostawy towaru lub wykonania usług potwierdzanych fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do faktur za częściowe wykonanie usługi. Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. Wskazany obowiązek podatkowy powstaje również dla usług przyjmowanych częściowo, których odbiór jest dokonywany na podstawie protokołów zdawczo-odbiorczych.

2. Określić podstawę opodatkowania na podstawie art. 29 ust. 17 ustawy, w tym przy zastosowaniu art. 31 a.

Podstawą opodatkowania w imporcie usług jest kwota, którą usługobiorca jest obowiązany zapłacić, z wyjątkiem gdy wartość usługi została wliczona do podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub wartość usługi - na podstawie odrębnych przepisów - zwiększa wartość celną importowanego towaru albo w przypadku gdy podatek został rozliczony przez usługodawcę.

3. Wystawić fakturę wewnętrzną na podstawie art. 106 ust. 7 ustawy.

W przypadku importu usług wystawiane są faktury wewnętrzne; za dany okres rozliczeniowy podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą te czynności dokonane w tym okresie. 

4. Wykazać podatek należny i podatek naliczony w stosownych ewidencjach na podstawie art. 109 ust. 3 ustawy.

Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą; dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

5. Wykazać podstawę opodatkowania i podatek należny deklaracji VAT-7
6. Wykazać podatek naliczony w deklaracji VAT-7

Kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku należnego od importu usług, kwota podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz kwota podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (art. 86 ust. 2 pkt 4).

W przypadku gdy podatnik podlegający podmiotowemu zwolnieniu od podatku (art. 113 ust. 1 u.p.t.u.), skorzysta na terenie kraju z usług podmiotu zagranicznego, obowiązany jest zadeklarować i odprowadzić do urzędu skarbowego podatek należny od wykonanej usługi, pochodzącej z importu, w terminie 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym powstał obowiązek podatkowy, w ramach deklaracji VAT-9M (art. 99 ust. 9 u.p.t.u.). Podatek ten obciąża podatnika zwolnionego od podatku jako konsumenta finalnego.

Przykłady importu usług

Usługi związane z nieruchomością
Stosownie do uregulowań art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Zgodnie zaś z art. 2 ust. 14 a) ustawy o podatku od towarów i usług przez wytworzenie nieruchomości rozumie się wybudowanie budynku, budowli lub ich części, lub ich ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Przepis art. 28e ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości. Przepis art. 28e ustawy ma zastosowanie zarówno wówczas, gdy beneficjentem usług jest podatnik, jak i inny podmiot niebędący podatnikiem. Usługi objęte tym uregulowanie zawsze są opodatkowane w kraju położenia nieruchomości. Oczywiście zasada ta ma miejsce tylko w przypadku gdy usługa jest związana z konkretną nieruchomością, którą da się zlokalizować co do miejsca jej położenia. W przypadku przeciwnym znajdzie zastosowanie zasada ogólna określona przez art. 28b ustawy o VAT. Zgodnie z obowiązującym od 1 kwietnia 2011 r. przepisem art. 17 ust. 3a ustawy o podatku od towarów i usług krajowy usługobiorca nie opodatkowuje importu usług, do których ma zastosowanie art. 28e ustawy o VAT świadczonych przez podmiot zagraniczny zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 wymienionej ustawy.

Usługi najmu, dzierżawy i leasingu
Obowiązek podatkowy  tytułu importu – niezwiązanych z nieruchomością – usług najmu, dzierżawy lub leasingu, świadczonych przez zagranicznego podatnika na rzecz podatnika polskiego (art. 28a w zw. z art. 28b u.p.t.u.) powstaje na zasadach określonych w art. 19 ust. 19 a i ust. 19 b ustawy, tzn. z chwilą wykonania usług na rzecz polskiego podatnika. Usługi, dla których, w związku z ich świadczeniem, ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonane z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności, do momentu zakończenia świadczenia tych usług. Natomiast usługi świadczone w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których, w związku z ich świadczeniem, w danym roku nie upływają terminy rozliczeń lub płatności, uznaje się za wykonane z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tych usług. Jeżeli przed wykonaniem usługi polski usługobiorca zapłacił usługodawcy część należności, a w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania zapłaty w tej części.

Usługi licencji i sublicencji
W przypadku świadczenia usług licencyjnych przez podatnika zagranicznego na rzecz usługobiorcy krajowego winien być rozpoznany import usług i opodatkowany przez podatnika krajowego.Obowiązek podatkowy z tego tytułu powstaje na zasadach określonych w art. 19 ust. 19 a i ust. 19 b ustawy, tzn. z chwilą wykonania usług na rzecz polskiego podatnika. Usługi, dla których, w związku z ich świadczeniem, ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonane z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności, do momentu zakończenia świadczenia tych usług. Natomiast usługi świadczone w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których, w związku z ich świadczeniem, w danym roku nie upływają terminy rozliczeń lub płatności, uznaje się za wykonane z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tych usług.
Jeżeli przed wykonaniem usługi polski usługobiorca zapłacił usługodawcy część należności, a w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania zapłaty w tej części.

Usługi serwisowe
Usługi serwisowe należy zakwalifikować do usług na rzeczowym majątku ruchomym, co oznacza, że jeżeli są świadczone na rzecz podatników, podlegają opodatkowaniu w oparciu o zasadę ogólną wynikającą z definicji określania miejsca opodatkowania zwartą w art. 28b ustawy o podatku od towarów i usług. Miejscem świadczenia a więc opodatkowania tych usług będzie kraj, w którym usługobiorca posiada siedzibę, miejsce zamieszkania lub stałe miejsce prowadzenia działalności. Nabycie usług serwisowych należy potraktować jako import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług.

Usługi uszlachetniania towarów
Usługi uszlachetniania, które kwalifikuje się zgodnie z postanowieniami ustawy o podatku od towarów i usług do usług na rzeczowym majątku ruchomym, w przypadku gdy są one wykonywane na rzecz podatnika podlegają opodatkowaniu w kraju, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę, miejsce zamieszkania lub stałe miejsce prowadzenia działalności.  

Usługi reklamowe
Dla usług reklamy świadczonych przez zagranicznych podatników-usługodawców jakimi są np. agencje reklamowe, na rzecz krajowego podatnika-usługobiorcy, zastosowanie znajdzie art. 28b ustawy, stanowiący, że miejscem opodatkowania usług świadczonych na rzecz podatnika-usługobiorcy krajowego jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę, miejsce zamieszkania lub stałe miejsce prowadzenia działalności. Krajowy podatnik-usługobiorca, nabywający usługi reklamowe do zagranicznego podatnika, opodatkowuje te czynności z tytułu importu usług.

Usługi zagranicznych pośredników
Do określenia miejsca opodatkowania wszelkich usług pośrednictwa na rzecz podatników krajowych, za wyjątkiem pośrednictwa związanego z nieruchomościami (art. 28e u.p.t.u.), zastosowanie znajduje przepis art. 28b ustawy, tzn. opodatkowanie tych usług następuje w miejscu gdzie krajowy usługobiorca ma siedzibę, miejsce zamieszkania lub stałe miejsce prowadzenia działalności. Zgodnie bowiem z uregulowaniem art. 17 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 17 ust. 3 i 3a usługobiorca taki, do którego stosuje się art. 28 b, zawsze jest uznawany za podatnika, zobowiązanego do rozliczenia podatku z tytułu importu usług, którego przesłanki z art. 2 pkt 9 ustawy są w pełni zrealizowane.

Usługi spedycyjne
Usługi spedycyjne polegające na organizacji transportu towarów świadczone na rzecz podatników opodatkowane są w miejscu, gdzie usługobiorca ma swoją siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania (art. 28b ust. 2 u.p.t.u.) a jeśli usługodawca świadczy usługi dla stałego miejsca prowadzenia działalności usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba zgodnie z art. 28b ust. 2 ustawy, miejscem opodatkowania usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności usługobiorcy.

Usługi ubezpieczeniowe i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych
Usługi ubezpieczeniowe świadczone na rzecz polskiego usługobiorcy przez ubezpieczyciela nieposiadającego siedziby, stałego miejsca zamieszkani lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju zwolnione są z podatku VAT zgodnie z postanowieniem art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Otrzymanie pożyczki
Uzyskanie przez podatnika polskiego od kontrahenta zagranicznego pożyczki należy traktować jako usługę finansową świadczoną przez podatnika zagranicznego, której miejscem świadczenia zgodnie z art. 28b ustawy o VAT jest Polska. Oznacza to obowiązek opodatkowania tej usługi z tytułu importu usług przez polskiego pożyczkobiorcę. Uwzględniając jednak, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, usługi z tytułu udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, w przypadku świadczenia usług w zakresie udzielania pożyczek, podatnik korzysta ze zwolnienia z ich opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Czynność tę należy udokumentować fakturą wewnętrzną w momencie powstania obowiązku podatkowego, tzn. z chwilą wystawienia faktury przez podmiot zagraniczny na kwotę odsetek od pożyczki, którą należy uznać za obrót, korzystający ze zwolnienia podatkowego. Obrót ten należy wykazać w deklaracji VAT-7 w ramach sprzedaży zwolnionej od podatku. W przypadku rozliczenia podatku naliczonego należy uwzględnić art. 90 ust. 6 ustawy, stanowiący, że do obrotu rocznego ustalonego w celu rozliczenia podatku naliczonego podlegającego odliczeniu nie wlicza się obrotu uzyskanego z tytułu usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 37-41 ustawy o VAT, w jakim czynności te wykonywane są sporadycznie.

Import usług z tzw. rajów podatkowych
ETS w wyroku z dnia 30 września 2010 r. w sprawie C-395/09 Oasis East Sp. z o. o., stwierdził, że norma (81 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.) wykracza poza ramy dozwolone na podstawie art. 17 ust. 6 VI Dyrektywy (obecnie art. 176 dyrektywy 2006/112/WE), który należy interpretować w ten sposób, że nie zezwala on na utrzymanie w mocy przepisów krajowych – mających zastosowanie w chwili wejścia w życie VI Dyrektywy w danym państwie członkowskim – które w sposób ogólny wyłączają uprawnienia do odliczenia podatku od wartości dodanej naliczanego w przypadku nabycia importu usług, w związku z którymi zapłata należności jest dokonywana bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego siedzibę na obszarze jednego z krajów lub terytoriów określanych w tych przepisach jako „raje podatkowe”. Wskutek tego orzeczenia z dniem 1 kwietnia 2011 r. wykreślono uregulowanie zawarte w art. 81 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług wraz z załącznikiem nr 5 zawierającym wykaz krajów uznanych za tzw. raje podatkowe.